Η Μαρία Μεταξάτου, με καταγωγή από την Κεφαλλονιά, γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1877 και απεβίωσε στην Αθήνα στις 23/12/1960. Γονείς της ήταν ο Ευάγγελος και η Ασπασία Λιβαδά και σύζυγός της ο Νικόλαος Μεταξάτος. Διέθετε σημαντική ακίνητη περιουσία στην Αθήνα και στο Πέραν της Κωνσταντινούπολης, την οποία κληρονόμησε από τον πατέρα, από τον αδελφό και από τον σύζυγό της. Μετά την χηρεία της τέθηκε υπό την κηδεμονία συγγενούς της, τον οποίο όρισε πληρεξούσιο της περιουσίας της. Αυτός πέτυχε αργότερα να τεθεί "υπό αντίληψην".
Με τη δημόσια διαθήκη της που συνέταξε στις 14/10/1959 στην Κυψέλη, ονόμασε κληρονόμους της το Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών. Στα τρία εκπαιδευτικά ιδρύματα κατέλιπε το σύνολο της κινητής της περιουσίας, καθώς και την ιδιόκτητη τριώροφη κατοικία της στην οδό Λέλας Καραγιάννη 37 και Δροσοπούλου, με τον όρο του αναπαλλοτρίωτου. Επιθυμία της ήταν να ιδρυθεί στο κτίριο ξενώνας για τους άπορους φοιτητές και φοιτήτριες των τριών ιδρυμάτων, οι οποίοι κατάγονται από τα Ιόνια Νησιά και κατά προτίμηση από την Κεφαλονιά ή από την Κωνσταντινούπολη. Σύμφωνα με τη βούλησή της, ο τέταρτος όροφος της κατοικίας θα μισθωνόταν προκειμένου να χρηματοδοτεί τη λειτουργία του φοιτητικού ξενώνα.
Μετά τον θάνατό της, ο διαχειριστής της περιουσίας της επικαλέστηκε ανικανότητα προς διάθεση της περιουσίας της και προσέβαλε τη διαθήκη. Ακολούθησαν δύο μακροχρόνιες δίκες οι οποίες τελεσιδίκησαν στον Άρειο Πάγο υπέρ των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Στη συνέχεια κινήθηκαν οι νομικές διαδικασίες προκειμένου να τροποποιηθεί ο σκοπός του κληροδοτήματος προς την κατεύθυνση της επωφελέστερης αξιοποίησης του ακινήτου.
Σκοπός του κληροδοτήματος αποτελεί:
Λειτουργία οίκου για στέγαση άπορων φοιτητών, καθώς και σπουδαστών εκ των Ιονίων Νήσων, με προτίμηση στην καταγωγή εκ Κεφαλληνίας και ομογενών εκ Κωνσταντινουπόλεως.